طب ایرانی در سال‌های اخیر توجه بسیاری از مردم و مسئولان بهداشت و درمان کشور را به خود معطوف کرده است. شاهد این موضوع افزایش قابل توجه تعداد عطاری‌ها و افرادی که خود را پزشک سنتی معرفی می‌کنند و از سوی دیگر واکنش‌های مثبت و منفی مسئولان بهداشت و درمان به درمان‌های مطرح در این طب است. اقبال مردم به این افراد نیز به شدت افزایش یافته ولی متأسفانه در این میان تعدادی از افراد با سوء استفاده از مشکلات و بیماری‌های مردم با مطرح کردن ادعاهای غیر علمی به کلاه‌برداری از مردم اقدام می‌کنند.

خبرگزاری ایکنا، برای آشنایی هر چه بیشتر مردم با حقایق مربوط به طب ایرانی سلسله درس‌گفتارهای «زندگی سالم به روایت طب ایرانی» را با تدریس حسین رضایی‌زاده، دکتری تخصصی طب سنتی ایران و معاون توسعه سلامت طب ایرانی وزارت بهداشت انجام داده است.

بخش اول و دوم این گفت‌وگوها با توجه به حضور گسترده مردم ایران در راهپیمایی اربعین به توصیه‌های طب ایرانی برای زائران اربعین اختصاص یافته است و در بخش‌های بعدی موضوعات تخصصی مربوط به طب ایرانی مطرح خواهد شد.

بخش دوم این مجموعه که با محور زیارت اربعین تهیه شده است را با هم می‌بینیم و می‌خوانیم:

زیارتتان به سلامت. زیارت به سلامت عنوان کتابچه‌ای حاوی توصیه‌های بهداشتی، درمانی و پیشگیرانه به زائران در سفر اربعین و هر سفر طولانی زیارتی است که تجمع جمعیتی در آن وجود دارد. خواندن این کتابچه که به صورت رایگان در اختیار عموم قرار دارد به زائران اربعین توصیه می‌شود. این کتابچه را حتماً مطالعه کنید و به سایر زائران نیز آن را ارسال کنید تا بخوانند و از مباحث آن استفاده کنند.

کتاب زیارت به سلامت

فصل تابستان است و پیاده‌روی طولانی اربعین در پیش است و مردمی که به زیارت می‌روند با گرمای هوا مواجه هستند. اما گرمازدگی را چطور می‌توان تشخیص داد؟ وقتی با گرما مواجه می‌شویم کم کم احساس گُر گرفتگی، التهاب، حرارت، سردرد، اضطراب و گاهی تهوع و استفراغ به سراغ ما می‌آید. اینها نشانه‌های شروع گرمازدگی است و اگر این علائم تشدید شد به نحوی که عملکرد فرد را مختل کرد، تهوع و استفراغ اتفاق افتاد و فشار فرد بالا و پایین شد، رنگ قرمز شد، تعریق شدید و تپش قلب در فرد به وجود آمد باید دانست که فرد دچار گرمازدگی شده و باید به سرعت به محلی که نیروهای پزشکی و هلال احمر مستقر هستند مراجعه کند.

فردی که چنین علائمی در وی ایجاد شد، باید به سرعت به مراکز درمانی مراجعه و تحت نظر پزشکان استراحت کند؛ به خصوص کودکان، سالمندان و کسانی که بیماری‌های خاص دارند یا به هر دلیلی در حال مصرف داروهای شیمیایی هستند حتماً به محض شروع علائم گرمازدگی به مراکز درمانی مراجعه کنند و نگذارند که کار از کار بگذرد و علائم تشدید شود. خوشبختانه در موکب‌ها و فواصل مناسب چادرها در مسیر پیاده‌روی اربعین با حضور کادر درمان مستقر هستند.

اما چه کنیم که گرمازده نشویم؟ بخش اول اقدامات این است که از غذاهای گرم، غلیظ، سنگین و انواع حلواها و شیرینی‌ها و ادویه تند استفاده نکنیم. از سوی دیگر بهتر است افرادی که موکب‌دار هستند در کنار غذاها سماق و نوشیدنی‌های خنک و شربت سکنجبین را نیز جزو نوشیدینی‌ها قرار دهند؛ بدین ترتیب بدن زائران با مصرف این مواد غذایی خنک شده و التهاب بدن کم می‌‌شود. خوردن شربت خاکشیر و تخم شربتی نیز خنک کننده است. اضافه کردن گلاب به غذاها نیز کمک زیادی به خنک کردن بدن می‌کند. اضافه کردن آلوبخارا به سوپ‌ها و خورشت‌ها نیز توصیه می‌شود.

همچنین زائران بهتر است در کوله خود چند عدد آلوبخارا قرار دهند و در طی مسیر گوشه دهانشان بگذارند و آرام آرام بمکند که این کار نیز در جلوگیری از گرمازدگی مؤثر است. استفاده از دوغ شیرین نیز به جلوگیری از گرمازدگی کمک می‌کند.

اینکه پیاده‌روی را به ساعات صبح، عصر و شامگاه منتقل کنیم، استفاده از پوشش‌های سفید پارچه‌ای که می‌توانیم مرطوب کنیم و به آن گلاب بپاشیم، استفاده از سبزی خرفه، گشنیز و یا سوپ‌هایی که این دو نوع سبزی در آن استفاده شده، داشتن لینت مزاج، چکاندن لیموی ترش و تازه روی غذا و یا خوردن شربت آبلیمو جزو کارهایی است که برای پرهیز از گرمازدگی به ما کمک می‌کند.

آب سرد را نباید به یکباره و با حجم زیاد و پشت سر هم خورد. همچنین آب تگری یا نوشیدنی‌های بسیار سرد مضر است. در صورتی که فرد می‌خواهد آب یا مایعات سرد بنوشد، باید آرام آرام، آب سرد را داخل دهان نگه دارد و بعد قورت دهد تا دستگاه گوارش به یکباره با سردی خیلی زیاد مواجه نشود.

استفاده از کفش مناسب، به اندازه توان و صحیح پیاده‌روی کردن و انتخاب کوله‌های مناسب با قد، وزن و قوس کمر نیز بسیار مهم است؛ این موارد از آسیب به ستون فقرات جلوگیری می‌کند. نگه‌داشتن بار یا کیف با دست نیز به عضلات و ستون فقرات فشار می‌آورد و نپوشیدن کفش مناسب باعث بروز تاول و مشکلات پا می‌شود.

اگر زائران در خصوص ماساژ آموزش دیده باشند، می‌توانند بعد از پیاده‌روی، ماساژ ملایم کف پا و ساق پا را انجام دهند که به رفع خستگی و تجمع موادی که به دلیل ایستادن طولانی و راه رفتن ایجاد شده، کمک کند. همچنین هنگام خواب بالشی زیر پا قرار دهند تا تجمع مواد و جذب مواد در اندام تحتانی را کاهش و گردش مواد در بدن را بهبود بخشد.

ان‌شاء‌الله یک سفر پربار با جسم سالم که بهره معنوی ما را هم افزایش دهد پیش روی زائران باشد.

انتهای پیام