از این رو ایکنا در گفت‌وگو با سرهنگ علی‌محمد رجبی، رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا فراجا به دنبال ریشه‌یابی این مشکل برآمده و به بررسی این موضوع پرداخته است  که چرا افراد با توجه به هشدار‌های متعدد پلیس فتا در طول این سال‌ها هنوز به راحتی فریب خورده و در دام سایت‌های همسریابی گرفتار می‌شوند. آنچه در ادامه می‌خوانید، حاصل این گفت‌وگو است.

 

ایکنا ـ در سایت‌های همسریابی غیرمجاز چه می‌گذرد؟

 

سایت‌های همسریابی که از سوی افراد سودجو با انگیزه‌های مجرمانه راه‌اندازی شده است، به دنبال ایجاد شرایط برای ازدواج افراد نیست، بلکه به دنبال منافع اقتصادی برای گردانندگان بوده و اصلاً مهم نیست که عاقبت کاربران این سایت‌ها چه می‌شود. به طور ساده می‌توان گفت؛ سایت‌های همسریابی که در فضای مجازی وجود دارد، به جای ارائه مجوز‌های خود که قانونی بوده و از مراکز معتبر دریافت شده باشد، با ادعای اینکه این سایت وابسته به فلان نهاد مذهبی یا سیاسی است و یا مدیریت سایت بر عهده فلان فرد تأثیرگذار مذهبی یا سیاسی است تلاش دارند تا کاربران را فریب دهند. این سایت‌ها به جای معرفی گزینه‌های مناسب برای ازداواج، در بهترین حالت دست در جیب کاربران کرده و اصلاً پاسخگوی مشکلات به وجود آمده برای کاربران نیستند، چراکه هدف آنها با منافع اقتصادی گره خورده است. در حالی‌که بسیاری از این سایت‌ها از سوی مجرمان سایبری با اهداف مجرمانه طراحی و راه‌اندازی شده و به راحتی افراد را به سایت‌های فیشینگ بانکی هدایت کرده و حساب بانکی آنها را خالی می‌کنند. همچنین با سرقت اطلاعات افراد و جمع‌آوری خصوصیات کاربران در آینده به دنبال باج‌خواهی از کاربرانشان هستند. پرونده‌های زیادی در این زمینه در سال‌های گذشته در پلیس فتا تشکیل شده که کاربر سایت، از سوی گردانندگان سایت تهدید شده و به دنبال اخاذی از وی بوده‌اند. این سایت‌ها با ایجاد پروفایل‌های جعلی، سعی در جذب کاربران دارند. این پروفایل‌ها شامل عکس‌های جعلی و به سرقت رفته از کاربران دیگر است که با این ترفند تلاش دارند دیگر کاربران را فریب دهند. 

 

ایکنا ـ پلیس فتا در برخورد با این سایت‌ها چه می‌کند؟

 

در پلیس فتا با دو رویکرد پیشگیرانه به دنبال برخورد با سایت‌های همسریابی هستیم. در گام اول علاوه بر رصد روزانه فضای مجازی و کسب اخبار مردمی در زمینه سایت‌های همسریابی، ضمن تشکیل پرونده برای گردانندگان آنها، برای مسدود کردن و از دسترس خارج شدن سایت یاد شده به کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه ارسال خواهد شد. همچنین با افزایش آگاهی شهروندان و دادن هشدار درباره شیوه و شگرد کلاهبرداری از سوی سایت‌های همسریابی تلاش داریم، تقاضا برای سایت‌های همسریابی را کاهش دهیم.

 

ایکنا ـ شگرد کلاهبرداران در سایت‌های همسریابی چیست؟

 

براساس تجزیه و تحلیل پرونده‌های قضایی، شگرد مجرمان سایبری در سایت‌های همسریابی بسیار پیچیده است و بیشتر بر محور مهندسی اجتماعی انجام می‌شود. به گونه‌ای که با ترفند‌های مهندسی اجتماعی پس از برقراری ارتباط عاطفی با متقاضیان و جلب اعتماد آنها با به‌دست آوردن سایر اطلاعات شخصی و خانوادگی و در اختیار قرار گرفتن فیلم، صوت و تصاویر خصوصی از فریب‌خوردگان با تهدید و تحت فشار گذاشتن قربانیان از آنها اخاذی می‌کنند و این اخاذی در بسیاری از موارد ادامه‌دار است، یعنی با پرداخت باج به آنها داستان پایان نمی‌یابد، بلکه دوباره تکرار می‌شود. 

 

ایکنا ـ اگر فردی با ورود به این سایت‌ها مورد سوءاستفاده قرار گرفت، باید چه کار کند؟

 

اگر فردی در سایت‌های همسریابی مورد هرگونه سوءاستفاده‌ای قرار گرفت، باید به دفاتر قضایی مراجعه کند و از این طریق شکایت خود را پیگیری کند. اما نکته مهم این است که برخی کاربران بعد از اینکه گرفتار دام مجرمان می‌شوند، خود ادله دیجیتال را از بین می‌برند و این امر ردیابی متهمان را طولانی‌تر می‌کند. کاربران باید دقت داشته باشند زمانی که گرفتار دام مجرمان سایبری شدند، ادله جرم را از بین نبرند، با بودن این ادله روند پیگیری و تعقیب متهمان سرعت می‌گیرد. 

 

ایکنا ـ با توجه به موارد گفته شده و اینکه تعدادی از سایت‌های همسریابی دارای مجوز هستند، متولی این کار کیست و کدام سایت‌ها دارای مجوز هستند؟

 

در حال حاضر در کشور فقط یک سایت مجوز فعالیت در این زمینه را دارد و باقی سایت‌هایی که در رابطه با همسریابی فعالیت می‌کنند، فاقد مجوز لازم هستند و وزارت ورزش و جوانان برای سامانه ملی همسان‌گزینی (hamsan.tebyan.net) مجوز صادر کرده است.

 

ایکنا ـ توصیه پلیس فتا برای کاربران این حوزه چیست؟

 

سایت‌های غیرقانونی همسریابی در ایران تاکنون جز افزایش بزه‌دیدگان کاربران آنها، خروجی مثبتی نداشته‌اند. حتی اگر سایتی در این زمینه بدون انگیزه مالی و مجرمانه هم فعالیت داشته، خروجی آن از سوی دستگاه‌ها و سازمان‌های مربوط تجزیه و تحلیل نشده است که فعالیت این سایت چگونه بوده و چقدر خروجی آن مؤثر و مثبت بوده است. ضمن آنکه راه‌اندازی سایت‌های همسریابی نمی‌تواند مشکل ازدواج در جامعه را حل کند. چراکه نظارت جدی و حضور یک دستگاه نظارتی برخط و آنلاین روی این سایت‌ها برای رصد و شناسایی متخلفان با چالش‌های متعددی همراه است. از این رو کاربران اصلاً به سایت‌های همسریابی اعتماد نکرده و به هیچ عنوان در این سایت‌ها عضو نشده و فعالیت نکنند.

 

گفت‌وگو از سمیه قربانی

انتهای پیام