تداخل داروهای سنتی و صنعتی در سرماخوردگی

حسین رضایی‌زاده، معاون توسعه سلامت طب ایرانی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با ایکنا، با اشاره به اینکه به صورت معمول مردم کشورمان هنگام سرماخوردگی یا ابتلا به آنفولانزا در کنار قرص‌ها و داروهای شیمیایی که توسط پزشکان تجویز می‌شود، به خوردن دم‌نوش‌های گیاهی، گیاهان دارویی و داروهای گیاهی روی می‌آورند، در خصوص تداخل دارویی داروهای شیمیایی و سنتی، گفت: اگر بیماران دچار عفونت میکروبی نشده باشند و فرایند بیماری آنها صرفاً یک فرایند وایرال و ویروسی باشد، در پزشکی رایج درمان‌هایی که برای آنها تجویز می‌کنیم، اختصاصی نیست و بیشتر درمان‌‌ها حمایتی است.

وی ادامه داد: در این شرایط بسته به وضعیت بیمار به خصوص با ابتلا به ویروسی که اخیراً شایع شده، فرد دچار مشکلات گوارشی می‌شود و ممکن است حالات تهوع، استفراغ و دفع اسهالی داشته باشد. در این موارد خطر از دست دادن آب بدن بیمار وجود دارد به همین دلیل پزشکان سرم تجویز می‌کنند. برای بیماران خاص مثل کودکان و سالمندان نیز داروهای تقویتی تجویز می‌شود.

رضایی‌زاده تصریح کرد: اگر درمانی که پزشک ارائه کرده، منحصر به درمان‌های حمایتی در یک بیماری ویروسی باشد و فرد به بیماری‌های زمینه‌ای دیگری که نیاز به مصرف دارو دارد مبتلا نباشد، ما چندان نگران تداخل تجویزها با داروهای گیاهی یا گیاهان دارویی نیستیم.  

وی در ادامه گفت: البته اگر داروهایی که بیمار مصرف می‌کند، داروی گیاهی باشد(تأکید می‌شود که داروی گیاهی نه گیاه دارویی)، یعنی داروهای استانداردی که مورد تأیید وزارت بهداشت هستند، نشان سیب سلامت دارند، پروانه ساخت از سازمان غذا و دارو دارند و در داروخانه‌ها به عنوان داروهای بدون نیاز به نسخه تجویز می‌شوند، در این موارد خیال ما از جهت تداخل دارویی بیشتر راحت است به این دلیل که داروهای گیاهی بروشورهایی دارند که به شکل علمی در آنها توضیح داده شده که این دارو چه موارد احتیاط مصرف و تداخل دارویی دارد. از سوی دیگر مسئولان فنی داروخانه‌‌ها که داروساز یا متخصص داروسازی هستند هم می‌تواند بیماران را در چنین مواردی راهنمایی کنند. اما زمانی که بیماران گیاه دارویی را از فروشگاه‌ها و عطاری‌ها تهیه می‌کنند، دیگر بروشور راهنمایی وجود ندارد.

این متخصص طب سنتی ایران هشدار داد: پس اگر شخص، بیماری زمینه‌ای دیگری نداشته باشد و صرفاً پزشک معالج وی داروهای حمایتی برای او تجویز کرده باشد، معمولاً نگران تداخل دارویی جدی نیستیم، اما کسانی که بیماری زمینه‌ای مثل فشار خون، دیابت، چربی خون و … دارند در مورد این افراد نگرانی از تداخل داروها و گیاهان سنتی با داروهای صنعتی وجود دارد.

وی تشریح کرد: مثلاً یکی از داروهای گیاهی که در حوزه بیماری‌های ویروسی دستگاه تنفسی بسیار مؤثر است شیرین‌بیان است. مصرف دُز بالا و یا طولانی مدت شیرین بیان می‌تواند باعث افزایش فشار خون یا حمله فشار خونی شود و اینجاست که موضوع نگران کننده می‌شود.

رضایی‌زاده ادامه داد: به فرض عناب یکی از محصولات مفیدی است که برای مبتلایان به بیماری‌های ویروسی و سرماخوردگی‌های عادی تجویز می‌شود. حال تصور کنید که یک بیمار قلبی که در حال مصرف داروهای ضد انعقاد خون است، در هنگام ابتلا به آنفولانزا به میزان زیاد و طولانی مدت عناب استفاده کند. اینجاست که باید هشدار داد عناب با داروهای ضد انعقاد خون تداخل عملکرد می‌تواند داشته باشد.

وی در جمع‌بندی سخنان خود گفت: اینها موارد احتیاطی است که لازم است مورد توجه باشند. به غیر از این موارد، استفاده از داروهای گیاهی و گیاهان دارویی خیلی نگران کننده نیست، مگر اینکه فرد بیمار وارد فاز میکروبی بیماری شود و پزشک معالج برای وی آنتی‌بیوتیک‌هایی تجویز کند. در این صورت نگران تداخلات جدی مصرف همزمان داروها هستیم.

این متخصص طب سنتی به افرادی که بیماری سرماخوردگی یا آنفولانزای آنها وارد فاز میکروبی شده توصیه کرد برای مصرف داروهای گیاهی حتماً با پزشک معالج خود مشورت کنند و از وی بخواهند که داروی گیاهی برایشان تجویز کند و اگر داروهای گیاهی را از داروخانه تهیه کردند از مسئول فنی داروخانه مشورت گرفته و اعلام کنند که چه داروهایی مصرف می‌کنند و بروشور داروها را نیز مطالعه کنند.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا از افرادی که در عطاری‌ها اقدام به فروش گیاهان دارویی می‌کنند، می‌توان در خصوص گیاهان دارویی مصرفی مشورت گرفت؟ گفت: تعداد عطارهایی که دانش و تجربه کافی را توأمان دریافت کرده باشند، مجهز به دانش روز پزشکی باشند و تداخلات دارویی را نیز بشناسند انگشت شمار هستند. از سوی دیگر باید به این مسئله توجه کرد که عطاری صرفاً فروشگاه است و محلی برای تشخیص بیماری و تجویز دارو نیست. علی رغم اینکه تعداد عطاری‌های مجاز و غیرمجاز در کشور بسیار زیاد است اما عطاری‌ها مرجعی برای دریافت نسخه نیستند.  

انتهای پیام