طب ایرانی در سال‌های اخیر توجه بسیاری از مردم و مسئولان بهداشت و درمان کشور را به خود معطوف کرده است. شاهد این موضوع افزایش قابل توجه تعداد عطاری‌ها و افرادی که خود را پزشک سنتی معرفی می‌کنند و از سوی دیگر واکنش‌های مثبت و منفی مسئولان بهداشت و درمان به درمان‌های مطرح در این طب است.

اقبال مردم به این افراد نیز به شدت افزایش یافته ولی متأسفانه در این میان تعدادی از افراد با سوءاستفاده از مشکلات و بیماری‌های مردم با مطرح کردن ادعاهای غیر علمی به کلاهبرداری از مردم اقدام می‌کنند.

ایکنا، برای آشنایی هر چه بیشتر مردم با حقایق مربوط به طب ایرانی سلسله‌درس‌گفتارهای «زندگی سالم به روایت طب ایرانی» را با تدریس حسین رضایی‌زاده، دکتری تخصصی طب سنتی ایران و معاون توسعه سلامت طب ایرانی وزارت بهداشت انجام داده است.

بخش اول و دوم این گفت‌وگوها با توجه به حضور گسترده مردم ایران در راهپیمایی اربعین به توصیه‌های طب ایرانی برای زائران اربعین اختصاص یافت و در بخش‌های بعدی موضوعات تخصصی مربوط به طب ایرانی مطرح می‌شود.

در قسمت هشتم این مجموعه «زندگی سالم به روایت طب ایرانی؛ قسمت اول آب و هوا» مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است که این بخش را با هم می‌بینیم و می‌خوانیم.

شش اصل ضروری یا سته ضروریه، شش اصلی هستند که در طب سنتی ایران برای پیشگیری، حفظ و ارتقای سلامتی مورد توجه همه حکمای ما از جمله ابن سینای بزرگ بوده است.

اولین اصل از این شش اصل، آب و هوا است. همه ما در آب و هوایی خاص در فصل‌ها، جغرافیا، اقلیم‌ها و … خاص زندگی می‌کنیم. این آب‌وهوا چه بخواهیم و چه نخواهیم با هر مزاجی که داشته باشیم و در هر سنی که باشیم با ما تعامل می‌کند. اگر این آب‌وهوا بد باشد، بیش از حد گرم، ‌خشک، مرطوب یا شرجی باشد و از همه مهم‌تر آلودگی شیمیایی، ذرات معلق و گرد و خاک داشته باشد می‌تواند سلامتی ما را تحت تأثیر قراردهد، چرا که ما ناگزیر از نفس کشیدن هستیم و در آن آب و هوا و اقلیم زندگی می‌کنیم. پس آب و هوا اگر بد باشد و ما آن را تدبیر نکنیم تأثیر عمدتاً بی‌رحمانه و یک طرفه بر بدن ما دارد.

چه کار می‌توان کرد؟ هر کسی متناسب با وضعیت خودش و سازگاری مواد غذایی نسبت به آن اقلیم و آب‌وهوا باید کارهایی را انجام دهد. بخشی از این کارها محافظتی است. مثلاً گاهی آلودگی بسیار زیاد می‌شود یا شغل ما در جایی است که ذرات معلق در آن آب وهوا زیاد است که باید از ماسک استفاده کنیم و پوشش مناسب پوست را داشته باشیم تا از بدنمان محافظت کنیم.

اگر در مناطق گرمسیر ایران زندگی می‌کنیم، فصل تابستان است و آب و هوا گرم و خشک است، در این مناطق باید از مواد غذایی رطوبت‌افزا استفاده کنیم. مواد غذایی رطوبت‌افزا موادی هستند که می‌توانند رطوبت بدن ما را بالا ببرند مثل برخی از میوه‌ها، سوپ‌ها، ملین‌ها و … .  

در این مناطق گرم همچنین باید مواد غذایی بسیار گرم و ادویه‌های تند را خیلی کمتر استفاده کنیم تا عملاً خودمان را با شرایط محیطی وقف دهیم. در مناطق گرم و خشک ایران انواع شیرینی‌ها که با ادویه‌های تند درست می‌شوند و کالری بالا دارند، مصرف می‌شود.

مصرف این شیرینی‌ها در گذشته مربوط به زمانی بود که در مواجهه با این آب و هوای گرم افراد فعالیت فیزیکی و تعریق زیادی داشتند و با مصرف این شیرینی‌ها انرژی خود را تأمین می‌کردند. اما اکنون به دلیل وجود کولر و … عمدتاً این مواجهه با گرما مثل قبل نیست و تعریق نیز مثل گذشته صورت نمی‌گیرد پس استفاده از شیرینی‌ها و حلواها را باید کم‌تر کنیم.

از سوی دیگر از نگاه طب ایرانی ترکیباتی نیز برای سم‌زدایی بدن وجود دارد. البته اولین گام سم‌زدایی بدن داشتن لینت مزاج است. پس ترکیبات غذایی و فرمول‌های غذایی باید طوری تنظیم شود که لینت مزاج داشته باشیم. از جمله از آلوبخارا، شربت خاک‌شیر، تخم شربتی و میوه‌های ملین مثل انجیر خشک که با آب و گلاب خیس خورده استفاده کنیم.

اما ترکیبانی که می‌توانند به پاکسازی بدن ما کمک کنند و آنتی اکسیدان بالایی دارند مثل انار، آب انار، رب انار، زیتون و گردو که در ترکیب با هم زیتون پرورده را تشکیل می‌دهند، از ترکیباتی هستند که می‌توانیم به صورت روزمره برای مقابله با آلودگی‌های محیطی استفاده کنیم.

لیمو و شربت آبلیمو یکی دیگر از ترکیبات خوب است. با پایه سکنجبین هم می‌توانیم نوشیدنی‌هایی در ترکیب با آبمیوه‌های مختلف درست کنیم که مصرف آنها بسیار توصیه می‌شود. زنجبیل، لیمو و عسل نیز یک ترکیب و نوشیدنی بسیار خوب است. دمنوش بابونه نیز همینطور.

از اناب، زرشک و زعفران به اشکال مختلف مربا، شربت، اضافه کردن به غذا به عنوان سردارو، طعم‌دهنده و رنگ‌دهنده نیز می‌توان استفاده کرد که آنتی‌اکسیدان‌های خیلی خوب و پاکسازی‌کننده‌های بسیار خوبی هستند.

همچنین عمده آنچه به عنوان مفرحات و شادی‌آورها در طب ایرانی می‌شناسیم و دم‌دست‌ترین و مهم‌ترین آن آب سیب طبیعی است، از ترکیباتی است که می‌تواند به حفظ سلامتی ما کمک کند. اگر آب سیب طبیعی را با کمی دارچین ترکیب کنیم هم طعم جدید و خوشمزه‌ای به ما می‌دهد که برای پاکسازی بدن مناسب است.  

انتهای پیام